Aktualności
Dostęp do informacji publicznej.
Dzisiaj dodano komentarz do mojego artykułu z dnia 21 kwietnia 2012. Mieszkaniec pyta min. o pensję urzędników pracujących w naszej Gminie. Oczywiście wniosek o dostęp do informacji publicznej w sprawie pensji mogę złożyć, ale także Państwo macie do tego pełne prawo. Dlatego też poniżej przedstawiam kilka istotnych informacji.
Co to jest informacja publiczna?
Każda informacja dotycząca pracy urzędu jest informacją publiczną, bez względu w jakiej formie ją utrwalono (druk, dokument elektroniczny, nagranie itd.) Możemy więc żądać udostępnienia nam do wglądu nie tylko protokółów z obrad Rady Gminy czy Komisji, ale i umów notarialnych zawieranych przez urzędy, rachunków do umów cywilnoprawnych, informacji dot. wyjazdów służbowych Burmistrza, oświadczeń majątkowych Burmistrza, Sekretarza, Skarbnika Gminy itd.
Kto może żądać dostępu do informacji publicznej?
Każdy: osoba prywatna, instytucja... Co ważne urzędnik NIE MA PRAWA żądać od nas uzasadnienia po co nam dana informacja ani co chcemy z nią później zrobić. Jeśli ktoś żąda od nas uzasadnienia lub odmawia nam dostępu do informacji publicznej mówiąc nam, że nie jesteśmy stroną- łamie prawo.
Kto musi nam udzielić informacji?
Wszystkie podmioty wykonujące zadania publiczne i korzystające z pieniędzy publicznych, czyli: Urząd Miasta, Miejski Dom Kultury, szkoły, przedszkola a nawet stowarzyszenia i przedsiębiorstwa (jeśli otrzymały pieniądze publiczne).
Jak zapoznać się z informacją publiczną?
Najpierw należy zapoznać się z zawartością BIP. Jeśli informacji tam nie znajdziemy powinniśmy zapoznać się z tym, co wisi np. na tablicy ogłoszeń urzędu. Jeśli i tam nie znajdziemy interesującej nas informacji pozostaje nam wniosek o udostępnienie informacji publicznej.
Jak wnioskować o udostępnienie informacji publicznej?
Bez względu na formę w jakiej żądamy dostępu do informacji musimy określić:
1. co chcemy się dowiedzieć?
2. sposób i formę udostępnienia informacji tzn. czy życzymy sobie otrzymać informację np. w formie elektronicznej lub kopię "papierową".
- wniosek ustny (osobiście, telefonicznie) - jeśli urzędnik może nam udostępnić informację od ręki (nie musi jej szukać w archiwum a ma ją "na biurku", nie musi jej specjalnie przygotowywać, musi nam ją udostępnić na prośbę ustną, NIEZWŁOCZNIE. Jeśli urzędnik ma informację "pod ręką" a żąda od nas pisemnego wniosku- łamie prawo.
- wniosek pisemny- jeśli informacja wymaga przygotowania lub odszukania przez urzędnika. Uwaga! Nikt nie ma prawa wymagać od nas wypełnienia formularza, podania nr PESEL, NIP, podpisania klauzuli o przetwarzaniu danych osobowych.
W jakim czasie urząd musi nam udostępnić wnioskowaną informację?
Niezwłocznie. Jednak nie później niż 14 dni kalendarzowych od dnia wniosku. W wyjątkowych sytuacjach termin może wzrosnąć do 2 miesięcy (poprzez wskazanie określonej daty np. do dnia....). W takim wypadku musimy otrzymać w ciągu 14 dni informację o przedłużeniu terminu, te 14 dni wliczają się w 2 miesiące.
Kiedy można ograniczyć prawo dostępu do informacji publicznej?
Ograniczenie musi być wyraźnie określone przepisami prawa, np. wynikać może z ochrony informacji niejawnych, ochrony innych tajemnic ustawowo chronionych, a także ochrony prywatności osoby fizycznej czy tajemnicy przedsiębiorcy. Odpowiedź odmawiająca dostępu do informacji publicznej powinna być zawarta w formie decyzji administracyjnej.
Czy można skarżyć się gdy nie ma reakcji na wniosek?
Tak, można złożyć skargę na bezczynność do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Co zrobić, gdy nie ma reakcji na nasz wniosek lub udostępniono nam tylko część żądanej informacji?
Podmiot do którego zwróciliśmy się po informację może w ciągu 14 dni :
- udostępnić informację publiczną
- wydać decyzję o odmowie udostępnienia informacji publicznej,
- wskazać, iż nie może udostępnić informacji publicznej w formie i w sposób określony we wniosku i zaproponować inny sposób udostępnienia,
- może przedłużyć okres udostępnienia do 2 miesięcy od dnia złożenia.
- poinformować, iż żądana informacja nie jest informacją publiczną,
- poinformować, iż nie jest w posiadaniu określonej informacji publicznej.
Jeżeli żadna z tych czynności nie została wykonana masz prawo złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na bezczynność w przedmiocie nie wykonania wniosku o udostępnienie informacji publicznej.
Jeżeli udostępniono nam inną informację publiczną niż wnioskowaliśmy, to bezwzględnie nie wykonano naszego żądania, co powoduje, iż dany podmiot jest w bezczynności.
W przypadku udostępnienia nam tylko części informacji i braku jakichkolwiek działań w stosunku do pozostałych (np. wydanie decyzji lub poinformowanie, że dany podmiot nie jest w posiadaniu żądanej informacji publicznej), również składamy skargę na bezczynność odnośnie nie zrealizowanej części wniosku.
Dostaliśmy pismo, iż żądana informacja nie jest informacją publiczną lub nie jest dokumentem urzędowym.
W obu powyższych przypadkach przysługuje nam skarga na bezczynność w przedmiocie wykonania wniosku udostępnienia informacji publicznej. Przy obu skargach należy pamiętać o definicji informacji publicznej. Trudno sobie wyobrazić, aby w przypadku np. urzędu miasta nie powstał obowiązek informowania o jakimś działaniu.
Jak domagać się swoich praw do informacji publicznej?
Jedną z nich jest skarga na bezczynność organu. Kierujesz ją do wojewódzkiego sądu administracyjnego za pośrednictwem urzędu (instytucji), który w ciągu ustawowych 14 dni nie zareagował na Twój wniosek, bądź zbył Cię pismem, które nie zawiera żądanej informacji publicznej i nie jest decyzją o odmowie jej udostępnienia (w tym ostatnim przypadku składasz – w zależności od tego, co było postawą odmowy – odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego lub pozew o udostępnienie informacji publicznej do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę podmiotu, który odmówił Ci udostępnienia informacji).
Źródło: Pozarządowe Centrum Dostępu do Informacji Publicznej